Giữ lửa trong nghề giáo: khi tình yêu nghề bị thử thách

Admin DHTC
5 giờ trước
4 phút đọc

Trong những năm gần đây, khi mức thu nhập ở nhiều ngành nghề khác tăng nhanh, khoảng cách về đời sống giữa giáo viên và các nghề phi giáo dục ngày càng rõ rệt. Điều này không chỉ là con số trên bảng lương: nó phản ánh một thực tế lâu dài khiến không ít thầy cô phải suy nghĩ lại về nghề mình đã chọn, và - hệ quả nặng nề hơn - khiến nhiều người dần mất đi niềm say mê với bài giảng và với học sinh.

Kinh tế và vị thế nghề nghiệp

Ở một đất nước đang phát triển, nguồn lực được phân bổ theo nhiều ưu tiên: y tế, cơ sở hạ tầng, công nghệ, và cả những lĩnh vực sản xuất - những nơi dễ tạo ra lợi nhuận nhanh. Trong bối cảnh đó, giáo dục đôi khi không được hưởng mức tăng đáng kể về thu nhập hay đãi ngộ. Trong khi nhân sự ở các lĩnh vực như kinh doanh, công nghệ có thể kiếm tiền nhanh hơn, sự chênh lệch về thu nhập dẫn tới hệ quả tâm lý: xã hội đôi khi ít tôn vinh nghề dạy học theo đúng giá trị cống hiến của nó.

Áp lực xã hội trong kỷ nguyên số

Công nghệ thông tin và mạng xã hội mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng tạo ra áp lực mới cho giáo viên. Một lời phê bình nhắm vào hành vi hoặc phương pháp sư phạm của thầy cô có thể lan truyền rất nhanh và chịu sự phán xét từ đông đảo cộng đồng mạng. Sự "nhìn vào" này khiến nhiều giáo viên thu mình lại, cẩn trọng đến mức e dè, sợ sai và dẫn tới việc họ ít dám thử nghiệm, đổi mới trong lớp học. Khi thầy cô không còn tự tin, niềm hứng khởi truyền đạt kiến thức cũng giảm theo - và học sinh, chịu ảnh hưởng trực tiếp, khó cảm nhận được tình yêu nghề nơi người truyền dạy.

Mất đi tình yêu nghề - hệ quả với người học

Tình yêu nghề của giáo viên không chỉ là cảm xúc cá nhân; đó là nguồn năng lượng dẫn tới sự tận tâm, sáng tạo trong phương pháp dạy và sự đồng cảm với học sinh. Khi chính người thầy, người cô không còn yêu bài giảng nữa, họ sẽ khó lòng truyền cảm hứng. Một bài học khô khan, một tiết dạy thiếu nhiệt huyết sẽ khó chạm tới trái tim người học. Điều này dẫn tới vòng luẩn quẩn: học sinh ít hứng thú, kết quả thấp, xã hội lại có thêm lý do để xem nhẹ nghề giáo.

Một số giải pháp khả thi

Chính sách đãi ngộ công bằng và dài hạn: Chính phủ và các cơ quan quản lý cần tiếp tục cải thiện chế độ đãi ngộ cho giáo viên - không chỉ lương cơ bản mà còn phụ cấp, đào tạo, cơ hội thăng tiến và bảo hiểm xã hội - để nghề giáo trở nên bền vững về mặt kinh tế.
Xây dựng văn hoá tôn vinh nghề giáo: Truyền thông và cộng đồng cần làm nổi bật những giá trị tinh thần của nghề dạy, khen thưởng công khai các sáng kiến và đóng góp xuất sắc của giáo viên để xã hội thấy được tầm quan trọng lâu dài của nghề.
Hỗ trợ về tinh thần và chuyên môn: Các chương trình bồi dưỡng liên tục, mentoring (người dẫn dắt), nhóm hỗ trợ tâm lý nghề nghiệp sẽ giúp giáo viên tái tạo năng lượng, học hỏi phương pháp mới và cảm thấy không đơn độc trong nghề.
Quản trị rủi ro truyền thông: Trường học cần có chiến lược truyền thông, hướng dẫn kỹ năng giao tiếp trên mạng cho giáo viên để giảm thiểu rủi ro khi bị chỉ trích trên mạng xã hội; đồng thời có cơ chế bảo vệ khi thông tin bị bóp méo.
Khuyến khích đổi mới trong dạy học: Tạo không gian thử nghiệm cho giáo viên với các mô hình lớp học linh hoạt, cho phép thất bại trong khuôn khổ học hỏi, nhằm khôi phục niềm vui sáng tạo và truyền cảm hứng.

Lời nhắn gửi tới các thầy cô và xã hội

Giữ lửa nghề giáo không chỉ là trách nhiệm của riêng ai. Với các thầy cô: hãy tự cho mình quyền được yêu nghề, chăm sóc sức khoẻ tinh thần và liên tục học hỏi - vì chỉ khi yêu nghề thật sự, bạn mới truyền được ngọn lửa ấy cho học sinh. Với xã hội và nhà quản lý: hãy nhìn nhận giáo viên bằng cái nhìn công bằng hơn, đầu tư đúng mực và tạo điều kiện để họ làm tốt nhiệm vụ cao quý của mình.

Nghề giáo không chỉ là một nghề mưu sinh - đó là nghề gieo mầm tương lai. Khi chúng ta chăm sóc người gieo mầm, cả xã hội sẽ thu hoạch được mùa màng bền vững.