Chia sẻ với thầy cô PPDH áp dụng cho bài "Hô hấp ở động vật" - Môn sinh lớp 11. Bối cảnh tiết học là buổi quay phim ghi hình tại trường quay của chương trình: Bạn của nhà nông. Toàn bộ HS đóng vai là nông dân, GV đóng vai trò MC điều khiển toàn bộ diễn biến buổi học. Trước khi tiết học diễn ra, mình phân lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm có nhiệm vụ như sau: + Nhóm 1: Biên tập nội dung cho chuyên mục có tên gọi: Gương làm giàu. Nhiệm vụ là giới thiệu gương nông dân làm giàu từ giun quế, trong đó nêu được yếu tố chú ý khi chăm sóc giun quế là giữ độ ẩm luống đất, từ đó rút ra được kiến thức về hình thức hô hấp qua bề mặt cơ thể ở giun + Nhóm 2: Biên tập nội dung cho chuyên mục có tên gọi: Gương làm giàu. Nhiệm vụ là giới thiệu gương nông dân khác làm giàu từ nuôi ong(hoặc dế), trong đó nêu được yếu tố chú ý khi bố trí chuồng nuôi là giữ độ thoáng khí để đảm bảo ong hô hấp tốt, từ đó liên hệ với kiến thức về hình thức hô hấp qua hệ thống khí ở côn trùng + Nhóm 3: Biên tập nội dung cho chuyên mục có tên gọi: Hỏi đáp cùng chuyên gia. Nhiệm vụ là các chuyên gia trả lời câu hỏi của nông dân về hiện tượng nổi đầu ở cá, từ đó liên hệ với kiến thức về hình thức hô hấp qua mang + Nhóm 4: Biên tập nội dung cho chuyên mục có tên gọi: Nhà nông với các vấn đề xã hội. Nhiệm vụ là các HS tự quay một cuộc phỏng vấn ghi hình hỏi ý kiến của HS trong trường về tình trạng hút thuốc lá ở HS, từ đó liên hệ với kiến thức về cách bảo vệ đường hô hấp khỏe mạnh. Mỗi nhóm tự đặt tên mình như là tên một thôn nào đó của xã (Trường mình tên là Trần Phú nên mình đặt tên xã là Phù Trấn). Trong tiết học, kịch bản toàn bộ chương trình diễn ra như sau: Phần đầu: Giới thiệu đây là số phát sóng đặc biệt của ĐTH VTVE(vì lớp đang dạy là 11E), nếu có người dự giờ sẽ giới thiệu họ là chủ tịch UBND xã hay nhà tài trợ gì đó cho chương trình(cho vui vui tí), toàn thể HS là các nông dân thuộc các thôn do các em tự đặt tên Phần 2: KHởi động: Cuộc đua kì thú: có 4 câu hỏi (ý là kiểm tra bài cũ) để 4 thôn thi giành điểm. Phần 3: Chuyên mục: Kiến thức nhà nông. Chiếu video giới thiệu bệnh viêm đường hô hấp ở gà để mở đầu vào chủ đề phát sóng: hô hấp ở động vật. Phần I: Khái niệm hô hấp là gì sẽ thực hiện câu hỏi lệnh SGK như là 1 câu hỏi dành cho thôn nào trả lời nhanh nhất sẽ được tình thêm điểm. Phần II. Bề mặt trao đổi khí GV thuyết trình như là đang truyền đạt kiến thức cho bà con nông dân ấy. Phần 3: Chuyên mục: Gương làm giàu, sẽ lần lượt cho nhóm 1 lên hoạt động. Nhóm sẽ cử 1 bạn làm MC, 1 bạn làm gương điển hình nuôi giun, 1-2 bạn làm chuyên gia sinh lí ĐV. Toàn bộ nội dung chuyên mục HS trình bày theo kịch bản các em đã nộp và được GV kiểm duyệt trước đó. Kết thức phần trình bày nhóm 1, GV sẽ chốt kiến thức mục III1. Hô hấp qua bề mặt cơ thể/ Tương tự như vậy với nhóm 2 để từ đó GV chốt kiến thức hình thức hô hấp ở mục III2: Hô hấp qua hệ thống ống khí. Phần 4: Chuyên mục: Hỏi đáp cùng chuyên gia: Giới thiệu phần hoạt động của nhóm 3. Nhóm có đóng kịch 1 tình huống về hiện tượng cá nổi đầu, từ đó đưa đến việc hỏi ý kiến chuyên gia. Việc thực hiện chuyên mục tương tự như trên và cuối cùng GV chốt mục III3. Hô hấp qua mang Sau đó GV giới thiệu luôn kiến thưc mục III4. Hô hấp ở phổi. Phần 5: Chuyên mục : Nhà nông với các vấn đề xã hội: đưa ra thực trạng hút thuốc lá rồi mời nhóm 4 lên tiếp tục. HS của mình ghi hình được rất tốt nên phần này có sản phẩm rất hay là: 'HS Trần Phú nói không với thuốc lá' sẽ có tác dụng tuyên truyền rất tốt. Sau đó GV sẽ đưa thêm bài học cuộc sống để đề ra các giải pháp bảo vệ và phòng tránh viêm đường hô hấp. Phần 6: là chuyên mục có tên gọi: Lục lạc vàng kết nối những miền quê. Đây là trò chơi mục đích để củng cố bài. Mình cho 4 thôn xếp thành 4 hàng dọc. Chỉ bạn đầu hàng quay mặt lên bảng, tất cả các bạn phía sau đứng quay lưng với bảng, mục đích không cho nhìn được nội dung ở bảng. Chia bảng thành 4 cột, nhiệm vụ của bạn đầu hàng sẽ ghi 1 câu về nội dung kiến thức đã học được từ chương trình, ghi xong thì quay về chỗ ngồi, bạn thứ 2 tiếp sức cho bạn đầu tiên tiếp tục ghi thêm nội dung, cứ như thế cho đến hết thời gian qui định. Mỗi câu ghi đúng được 1 điểm. Thôn nào ghi được nhiều câu trả lời đúng nhất, cộng với phần điểm từ các phần trước ghi được thì sẽ được trao giải là 1 cặp bò. Mình đã dạy thử và tương đối thành công, lớp rất hào hứng vì mình có đầy đủ nhạc, các video giới thiệu chuyển chuyên mục sinh động. Toàn bộ tiết học mình có kịch bản, các video tham khảo, video ghi hình của HS.
Nguồn: GV Nguyễn Thị Bích Ngọc - Nhóm DHTC.
