SEARCH RESULTS

Là một giáo viên, khi thực hiện việc dạy học, bạn có từng tự hỏi: Mục đích của việc dạy học này là gì? HS học môn học của mình để làm gì? Vai trò của mình, của môn mình trong cuộc đời các em phải chăng chỉ là để có thêm một chút kiến thức, hay để vượt qua kì thi nào đó, đạt được điểm số theo yêu cầu để vào được trường nọ, trường kia?... Và … HẾT! Anh đỗ, tôi hoàn thành nhiệm vụ! HS vui, Phụ huynh vui, và mình cũng vui. Phải chăng mục đích của giáo dục, của dạy học chỉ là để đạt được những cái “vui” như thế?  Bàn về MỤC ĐÍCH CỦA GIÁO DỤC, trong NGHỀ THẦY, cụ Hoàng Đạo Thúy viết: “Mục đích của chúng ta là đem lũ trẻ con người ta trao cho, mà rèn giũa sao cho nên người, nên người có hiếu, sau này gây dựng được gia đình bền chặt, người dân tốt giúp được nước, người có tâm với thiên hạ, làm người biết đạo người, sống hợp với lẽ trời đất. Trong một độ khá lâu, người ta đã chỉ trọng có mỗi một việc học, nói rằng: “Đi nhà trường, để học đọc, học viết, học tính, để thi đỗ, để rồi đi làm thì đủ thứ sung sướng”. Vì hiểu như vậy mà làm sai lạc cả mục đích của việc giáo dục. Thu hẹp việc giáo dục vào một chỗ học để kiếm tiền thôi, thì thiếu thốn quá. Đã hướng cả công trình giáo dục vào một việc tầm thường thì chỉ bổ cho một lòng dục, lòng dục ấy sẽ phát rộng và mạnh ra, lại thêm không có sức đạo đức ngăn cản, thì nguy lắm.”  Bạn nghĩ sao về những lời trên? Bạn có thấy tình trạng mà cụ phản ánh vẫn tiếp diễn cho đến bây giờ? Bạn có biết đến những câu chuyện, những “tấm gương” dù học hành rất giỏi, làm Giám đốc nọ kia, nhưng chỉ vì lợi nhuận mà sẵn sàng làm những việc phi pháp, thậm chí còn gây ra nguy hại cho biết bao người sử dụng những sản phẩm, dịch vụ mà họ cung cấp? gây nguy hại và hủy hoại lâu dài đến môi trường, đến tự nhiên? Bạn có biết đến Hitler – một người cực giỏi nhưng lại gây ra biết bao đau thương cho nhân loại?  Mình nhìn thấy trong những câu nói của cụ bóng dáng của Tu thân – Tề gia – Trị quốc – Bình thiên hạ. Dù đam mê, khát khao có lớn đến đâu, thì đều bắt đầu từ những việc nhỏ nhất là Rèn luyện chính bản thân mình để “nên người”, rồi đến hòa hợp, gắn kết với những người trong gia đình mình để “nên người có hiếu”, rồi mới đến giúp ích cho đất nước mình, và rộng hơn nữa là hòa hợp với cộng đồng chung, với thế giới. Và theo cách hiểu của mình, “biết đạo người” là biết sống an vui, hòa hợp, không gây tổn hại đến chính mình; là hiểu mình và có lòng bao dung, yêu thương với chính bản thân mình. Từ đó, bạn mới có thể tôn trọng, mới có thể sống an vui, hòa hợp và không làm tổn hại đến mọi người, đến tự nhiên. Từ Hiểu Mình mới có thể Hiểu Người, mới có thể Hiểu Lẽ Trời và sống hòa hợp với đạo người, với lẽ trời đất. Trong những hội thảo mình nói chuyện với Phụ huynh, mình cũng thường đặt ra câu hỏi cho các bố mẹ là: Nếu có 2 cột điểm là ĐIỂM NGƯỜI và ĐIỂM HỌC – Bao nhiêu anh/chị tin rằng một đứa trẻ hoàn toàn bình thường, đạt điểm 5 trong cột ĐIỂM NGƯỜI, thì ít nhất nó cũng có thể đạt điểm 5 trong cột ĐIỂM HỌC. Nhưng một đứa trẻ đạt điểm 9,10 trong cột ĐIỂM HỌC, thì chưa chắc đã đạt đến điểm 3 trong cột ĐIỂM NGƯỜI? Bạn có nhận thấy tương quan gì đang thể hiện ở đây? Và với tư cách là Cha mẹ, là thầy cô, bạn sẽ chọn CỘT nào để vun bồi trước hết cho vững mạnh với con cái/HS của bạn?  Và trong NGHỀ THẦY, nhà văn hóa Hoàng Đạo Thúy tiếp tục gợi ý cho chúng ta có thể tập trung bồi đắp 5 yếu tố vô cùng quan trọng cho con cái, cho học sinh của mình. Đó là Đức – Chí – Thể – Trí – Công!  Đức nghĩa là Đạo đức, là cái Tâm thiện lành, hướng thiện, là điều cần vun bồi đầu tiên cho đứa trẻ để nó biết yêu mình, yêu người và sống hợp đạo người, hợp lẽ trời đất.  Chí là ý chí kiên cường, dũng cảm, bền gan, nghị lực để tập cho Thể mạnh, cho Trí mở, để đi theo con đường mà Đức vạch ra.  Thể là việc gìn giữ, tập luyện cho cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai. Có sức khỏe mới có thể thực hiện những điều mình mong muốn, mới giúp đỡ được cho gia đình, xã hội.  Trí là tư duy, là Trí tuệ, là việc học hành cho mở mang đầu óc, rèn luyện tư duy sắc xảo, nhạy bén để phản ứng linh hoạt với các vấn đề. Trí không chỉ là việc học kiến thức, kiến thức chỉ là cái vỏ, cái nền tảng ban đầu. Trí tuệ lớn nhất mà mỗi người vẫn luôn trên hành trình học hỏi mỗi ngày là Học để quay về hiểu được bản tân mình, hiểu được đạo lý, hiểu được các quy luật của vụ trũ (lẽ trời), để từ đó có thể sống hòa hợp với các quy luật ấy.  Công là công việc, là lao động, là luyện tập, thực hành sao cho thành thạo, là trăm hay không bằng tay quen, rèn luyện các thao tác, các kĩ năng cần thiết cho công việc của mình. Chính “Công” sẽ biến những thứ “Trí” nghĩ ra thành các sản phẩm, thành hiện thực để giúp ích cho xã hội.  Tập trung làm tốt 5 yếu tố này, bố mẹ và thầy cô sẽ góp phần tạo nên những con người vững vàng, khỏe mạnh, những công dân tốt cho xã hội. Bạn có đồng ý vậy không?  Và bạn có tìm thấy mối liên hệ nào giữa 5 yếu tố này với định hướng dạy học phát triển phẩm chất và năng lực mà Bộ Giáo Dục đang thực hiện? Bạn có nhận thấy “Phẩm chất” chính là yếu tố Đức, còn "Năng lực" (bao gồm các năng lực cốt lõi và năng lực đặc thù) chính là thể hiện cho cả 04 yếu tố còn lại? Đố bạn tìm cụ thể được các năng lực tương ứng với mỗi yếu tố đó đấy! Hãy thử làm để mình hiểu vấn đề một cách sâu sắc hơn, bạn nhé! Hi vọng bài viết này có thể giúp bạn có thêm một cái nhìn RÕ RÀNG và MẠCH LẠC hơn về Mục đích của giáo dục, từ đó bạn có thể định hướng tốt hơn cho công việc của mình. Yêu bạn!

Từ nhỏ tôi đã có một ước mơ, ước mơ duy nhất đó là sau này lớn lên tôi sẽ trở thành một cô giáo làng.          Khi còn học tiểu học, dù gđ rất khó khăn nhưng bố- ngày ngày làm việc rất vất vả- tối đến vẫn luôn dành thời gian dạy tôi học, dạy tôi làm toán, dạy tôi học tập làm văn, nhen nhóm cho tôi ước mơ trở thành giáo viên. Cũng nhờ có bố năm học nào tôi cũng đứng nhất nhì khối. Tôi là niềm tự hào của bố.    Rồi biến cố lớn nhất đã xảy đến với gđ tôi, mẹ con tôi mất đi chỗ dựa vứng chắc nhất và duy nhất. Vất vả lại thêm vất vả, cực nhọc lại thêm cực nhọc. Tôi lại càng quyết tâm phải học thật giỏi, phải đỗ bằng được vào sư phạm- đây cũng là điều mà bố mong mỏi nhất ở tôi, hơn nữa học sp lại ko mất học phí, rất phù hợp với hoàn cảnh nhà tôi lúc bấy giờ.   Cố gắng và cố gắng tôi đã cầm được tấm bằng tốt nghiệp trường Đại học Sp HN.    Ra trường với lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, thật nhanh muốn đứng trên bục giảng để truyền tải kiến thức, để được nhìn thấy những ánh mắt chăm chú nhìn cô thuyết giảng giống như tôi đã làm trong 16 năm đầu đời. Nhưng đời không như là mơ, nhiệt huyết cảm xúc của tôi giống như đồ thị hàm Sin với vị trí ban đầu là tại biên độ dương. Về quê tôi chỉ xin được dạy hợp đồng tại trường cấp 3 dân lập ở huyện, học sinh vừa nghịch vừa lười học, lại rất bướng, hình ảnh trong mơ học sinh ngồi ngoan ngoãn khoanh tay, ánh mắt sáng ngời hướng về cô trên bục giảng tan biến. Ôi “mình đã chọn nhầm nghề rồi”, nhưng giờ biết làm sao đây??? Không lẽ lại bỏ nghề, mà bỏ nghề thì làm gì đây??? Nhưng lại nghĩ đến biết bao công lao của mẹ cho mình ăn học, sự hi sinh của em gái tôi. Thôi thì hay dạy thử cấp 2 xem sao, các em bé hơn chắc ngoan hơn. Về cấp 2 mọi thứ đều khác với những gì mình đã được học và đang làm ở cấp 3, dạy gì nói gì đây cho hết 45’ với một tẹo kiến thức của 1 bài. Bị nhận xét giờ dạy không xếp loại vì mới hết có 2/3 thời gian đã hết bài dạy. Lại lần nữa muốn bỏ nghề.        Ngày ngày lên lớp, tối về tự mày mò, học tập từ đồng nghiệp thêm được cấp trên tập huấn những pp, ktdh cũng bước đầu áp dụng trên lớp, thấy hs thích tiết dạy của mình hơn, thấy mình dần yêu nghề hơn. Tưởng rằng cuộc đời đi dạy sẽ cứ bằng bằng mà trôi như vậy.   Đến một ngày thật biết ơn chị Nguyễn Dương  giúp tôi bén duyên với những buổi học zoom SỨ MỆNH NGƯỜI THẦY, HÀNH TRÌNH GIEO TRỒNG HẠNH PHÚC, tôi như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa, chiếc nôi ngừng bỗng gặp cách tay đưa. Cảm xúc, suy nghĩ lẫn lộn: vui sướng có, hạnh phúc có, tự trách bản thân có, thương học trò có… Và tôi quyết tâm vuọt qua rào cản của bản thân để đến với NGƯỜI TRUYỀN LỬA, chỉ thấy hối tiếc, hối tiếc vì sao bây giờ mình mới được biết đến cô Khánh Ngọc và Cộng đồng NTL. Nâng tầm nhận thức, hiểu mình hiểu vật, thay đổi góc nhìn, nâng cao tần số rung động để CUỘC ĐỜI THAY ĐỔI TỪ ĐÂY.    NTL đã cho tôi chạm tay đến hạnh phúc thực sự, hạnh phúc trong gia đình, hạnh phúc khi đến trường với đồng nghiệp, hạnh phúc với mỗi giờ lên lớp được thấy những nụ cười, những ánh mắt háo hức của học sinh mà tôi chưa bao giờ thấy, hạnh phúc với những buổi trưa không ngủ ngồi chuẩn bị bài, hạnh phúc với mọi người xung quanh…  Xin được cảm ơn và vô cùng Biết ơn bố mẹ, biết ơn em gái Nguyễn Thị Thùy An , biết ơn anh bạn Dinh Huan , biết ơn gđ đã luôn ủng hộ, biết ơn Cộng đồng NTL đã cho em được hạnh phúc.    BẠN CÓ MUỐN HẠNH PHÚC THẬT NHIỀU GIỐNG NHƯ TÔI??? Hãy đến với DHTC - NGƯỜI TRUYỀN LỬA  để tự mình khám phá và tìm đến hạnh phúc của chính mình bạn nhé!

Đặt vấn đề (2p): Có một tác giả rất nổi tiếng - Nhà thơ Đỗ Trung Quân đã viết nên 4 câu thơ như thế này: «Quê hương là gì hở mẹ/ Mà cô giáo dạy phải yêu/ Quê hương là gì hở mẹ/ Ai đi xa cũng nhớ nhiều» Vậy, theo con, quê hương là gì ? Hôm nay, cô cùng các con sẽ cùng nhau tìm hiểu chủ đề này để trả lời cho tác giả nhé !  Hoạt động 1 - Quê hương trong con là… (5p) - Yêu cầu HS nhắm mắt lại và lắng nghe tiếng nhạc du dương, hình ảnh gì hiện lên trong đầu con khi con nghĩ đến 2 chữ Quê hương ? Hình ảnh ấy mang lại cho con cảm xúc gì ? (1 phút) - Yêu cầu HS ghi nhanh ra giấy/vở hình ảnh và cảm xúc mình vừa cảm nhận (1p) - Gọi một số HS chia sẻ. Quê hương trong con là…(3p) - HS: có thể đưa ra nhiều hình ảnh và cảm xúc khác nhau như hình ảnh mẹ, những bữa cơm gia đình, những lần được về quê…; cảm xúc thấy ấm áp, gần gũi… GV ghi lại những điều đó lên phần nháp của bảng.  Hoạt động 2 - Ấn tượng quê tôi! (15p) 2.1. Hoạt động cá nhân (2p): GV phát phiếu cho mỗi HS. HS hoạt động cá nhân, trả lời 03 câu hỏi bằng cách viết vào phiếu của mình. Câu hỏi Trải nghiệm của con Trải nghiệm của bạn… Trải nghiệm của bạn… (1) Quê của con ở đâu? (2) Những hình ảnh hay món ăn gì con nhớ nhất khi về quê? (3) Con tham gia những hoạt động nào ở quê? 2.2. Chia sẻ nhóm 3 (5p): Chơi trò chơi kết đoàn để tạo nhóm 3 bạn (2p), chia sẻ và ghi lại các trải nghiệm của bạn vào phiếu ghi (3p). GV sẽ gọi ngẫu nhiên 1 bạn lên chia sẻ về mình và 02 bạn còn lại trong nhóm. 2.3. Chia sẻ chung với lớp (5p): - GV gọi ngẫu nhiên 1 nhóm lên chia sẻ. Cô ghi nhanh lại tên vùng quê + đặc điểm của các vùng quê đó lên bảng. - GV gọi một nhóm khác có những vùng quê khác sao cho số vùng quê ghi lại trên bảng khá đa dạng (4-5 vùng miền khác nhau). Sau đó cô hỏi lớp có những bạn nào có quê trùng với các miền quê trên bảng. - Vậy, qua việc chia sẻ vừa rồi, các con có nhận xét gì về Quê hương? Con cảm thấy như thế nào khi chia sẻ với bạn về quê hương của mình? --> Mỗi người đều có quê hương, có thể cùng quê hoặc là các miền quê khác nhau. Những người có cùng quê được gọi là “đồng hương”. --> Mỗi miền quê đều có những đặc điểm riêng, đặc sản, truyền thống riêng …rất đáng tự hào.  Hoạt động 3 – Quê hương Việt Nam (13p) - Chơi trò chơi Kết đoàn, tạo nhóm 4 người (2p) - GV dẫn dắt: Mỗi người trong chúng ta đều có thể có 1 quê hương khác nhau, nhưng tất cả chúng ta đều có một quê hương chung. Đố con biết đó là nơi nào? --> Quê hương Việt Nam! - GV đưa tình huống: Giả sử con có cơ hội ra nước ngoài hoặc gặp gỡ bạn bè quốc tế đến Việt Nam, con sẽ giới thiệu những điều gì đáng tự hào của đất nước Việt Nam mình cho bạn bè quốc tế? Làm việc nhóm 4 người, cùng thảo luận và liệt kê ra 05 điều mà con tự hào nhất về quê hương Việt Nam mình. - Một vài nhóm được bốc thăm ngẫu nhiên để báo cáo, các nhóm khác bổ sung (3p). GV ghi những điều tự hào về quê hương Việt Nam mà các con tìm ra lên bảng. - GV cho HS nghe bài hát Việt Nam – Quê hương tôi! Chúng mình cùng nghe một bài hát rất hay về Việt Nam và thử xem những hình ảnh xuất hiện trong bài hát này có trùng với những điều các con vừa tìm ra không nhé. Khi nghe, các con hãy nhắm mắt lại, thả hồn mình theo tiếng nhạc và để cho trí tưởng tượng của mình được hình dung ra các hình ảnh có trong lời bài hát nhé! Và hãy để ý đến cảm xúc của mình khi nghe bài hát đó (3p). - Yêu cầu 1-2 em chia sẻ cảm xúc sau khi nghe bài hát (2p)  Hoạt động 4 – Quê hương là gì hở mẹ? (7p) - Bây giờ, con lại một lần nữa nhắm mắt lại và để cho 2 tiếng Quê Hương vang lên trong đầu con. Khi nghe đến 2 tiếng đó, con hình dung ra điều gì? Những hình ảnh nào? Cảm giác của con như thế nào khi những hình ảnh ấy xuất hiện? Và con thấy mình mong muốn làm điều gì cho quê hương của mình? (1p) (trong khi HS nhắm mắt lại và tưởng tượng về hình ảnh Quê hương theo tiếng nhạc, GV vừa dẫn dắt, vừa đi các nhóm và phát cho mỗi bạn một mảnh giấy hình trái tim mà cô đã cắt sẵn) - Bây giờ, khi nghe cô đếm từ 3-1, con hãy từ từ mở mắt ra và viết vào tờ giấy có hình trái tim của mình 02 điều: (1) Quê hương trong con là… và (2) Con muốn làm gì cho quê hương mình? Để HS viết trong khoảng 02 phút. - Vậy, quay lại với 4 câu thơ của nhà thơ Đỗ Trung Quân ở đầu bài: «Quê hương là gì hở mẹ/ Mà cô giáo dạy phải yêu/ Quê hương là gì hở mẹ/ Ai đi xa cũng nhớ nhiều» Con sẽ trả lời câu hỏi này của tác giả như thế nào? - Gọi 1 – 2 bạn chia sẻ những điều mà các bạn viết trong trái tim của mình. Sau đó cho cả lớp dán các trái tim đó lên tờ giấy A1 có in hình bản đồ Việt Nam (hoặc các con tự dán và tạo hình lên giấy A1 trắng; hoặc có thể để HS dán trái tim đó vào chính vở văn của mình), để mỗi lần đến lớp hoặc mở vở ra học, con lại được nhắc nhở về hình ảnh Quê hương mình (3p) - Trong khi các bạn làm, GV bật bài hát Quê hương – phổ nhạc bài thơ của nhà thơ Đỗ Trung Quân.  Bài tập về nhà (1p): mỗi bạn sưu tầm 03 bài hát/bài thơ/câu ca dao/tục ngữ nói về tình yêu quê hương đất nước, truyền thống tập tục của quê hương Việt Nam mình.

YÊU THƯƠNG …VÀ KỈ LUẬT!!! (Phần 1)  Có người hỏi mẹ rằng khi mẹ rất là giận thì mẹ như thế nào? Hoặc có khi nào mẹ..oánh đòn Cún không nhỉ??? Có chứ con nhỉ, oánh nhiệt tình phải không con? Nhà mình có tới 5 cái roi mây mà bố Tùng đã phải cất công về tận quê ngoại ở Thái Bình để mang lên, rồi phơi cho khô, và để …mỗi phòng 01 cái mà lại. Phải sử dụng nó cho …bõ công lấy lên chứ, kakaka. Nhớ ngày đầu mẹ cầm cái roi mây mà bố mang lên, lúc đó Cún mới khoảng 4-5 tuổi gì đó. Mẹ đã vụt thử vào…chân của mình xem nó đau như thế nào. Nhưng có lẽ tự mình vụt mình nên chưa dùng hết sức, thấy nó cũng khá đau đấy. Và rồi, bỗng vút một phát, nghe đau điếng ở phần đùi, đau lắm luôn ấy. Hóa ra là Cún không biết gì, cầm roi quật thẳng vào đùi mẹ. Mẹ vừa đau, vừa tức, vạch chỗ đùi lên thấy có một “con lươn” đỏ hồng nổi lên. Điên thật! Mình chưa kịp oánh nó, mà nó đã …oánh mình như này. Cơ mà mẹ có thêm một cái trải nghiệm là khi người khác vụt mạnh bằng roi mấy thì…rất là đau (mặc dù lúc đó Cún nhỏ xíu à, nên cũng không phải là mạnh lắm. Chứ nếu là bố Tùng mà vụt thì…toi rồi). Nói thật là ngày xưa mẹ cũng bị bà ngoại oánh một số lần, nhưng không có “đồ chuyên dụng” như này, chỉ là bà tiện tay cầm cái gì thì oánh ngay bằng cái đó, như đũa cả, muôi, quạt nan, chổi…hoặc một số cái gì gì nữa mẹ không nhớ hết (chứng tỏ cũng …nhiều nhiều đấy chứ chẳng phải vài lần như mẹ …cố tình lịch sự ở trên đâu). Công nhận là đánh bằng roi mây đau hơn mấy cái đó nhiều, nhưng được cái là roi rất mềm, đánh vào phần mông hoặc phần bắp chân thì rất đau nhưng lại dịu nhanh và không hề nguy hiểm, gây thương tổn đến phần xương. Mẹ thấy phục các cụ thật đấy, vì phát hiện ra cái “công cụ răn đe” rất hiệu quả nhưng cũng rất an toàn này. Mà kể từ đó, mỗi lần bố Tùng cầm cái roi vẩy vẩy để trêu mẹ, nghe tiếng nó kêu “vút, vút” là mẹ cũng …hơi hãi, chỉ sợ chẳng may nó lại phi thẳng vào đùi như lần trước thì…đau lắm!!! Và rồi từ đó đến giờ, từ lúc Cún khoảng 4 - 5 tuổi đến lúc con học lớp 7, đã có 02 lần mẹ sử dụng đến “công cụ” đó!  LẦN 1 – CÂU CHUYỆN TREO QUẦN ÁO! Cún có một thói quen rất là xấu là cứ thay quần áo xong là để nguyên quần áo ngủ dưới đất, quên không treo lên mắc. Rất nhiều lần mẹ đã nhắc nhở Cún chuyện đó rồi mà con vẫn quên. Rồi đến một hôm, mẹ nghĩ rằng cần đến “biện pháp cứng rắn” hơn để con có thể nhớ! Nhân buổi tối con học bài xong, mẹ vào nằm cạnh Cún trên giường và bắt đầu …thương lượng. Mẹ: Cún này, mẹ thấy việc con quên treo quần áo sau khi thay xong rất không đẹp. Quần áo bị để dưới đất trong rất luộm thuộm và mất vệ sinh con ạ. Cún: Thì con cũng không cố tình quên đâu, mà nó cứ quên đấy. Mỗi lần thế thì mẹ nhắc con, con sẽ treo lên mà. Mẹ: Nhưng mẹ nhắc con rất nhiều lần, và mẹ thấy MỆT vì điều đó. Hơn nữa, không phải lúc nào mẹ cũng ở cạnh để nhắc con được. Sau này cũng vậy, còn có nhiều việc con phải tự nhớ để làm, chứ không thể phụ thuộc vào sự nhắc nhở của mẹ, hay của bà nội được. Cún: Vậy con phải làm sao? Con toàn bị quên thôi. Mẹ: Thực lòng, mẹ thấy là con chưa để tâm để nhớ chứ không phải con không nhớ được. Mẹ đã nhắc con nhiều lần, là làm việc nhỏ mình cũng nên để tâm mà, đúng không? Nếu việc nhỏ mình làm không đến nơi đến chốn thì liệu mình có thể làm những việc lớn một cách cẩn thận không con? Cún: Vâng, con biết rồi. Việc nhỏ không làm được thì việc lớn cũng đừng có mơ! Mẹ: Mẹ nghĩ là với việc con rất hay quên treo quần áo này, thì đã đến lúc chúng ta cần sử dụng đến những công cụ cứng rắn hơn để nhắc nhở con rồi. Nếu lần tới mà con vẫn quên không treo quần áo lên, thì theo con, mẹ nên phạt con mấy roi? Cún (ngẫm nghĩ 1 tí): 1 roi thôi mẹ nhé! Đi mà, 1 roi thôi. Con sẽ nhớ, thật đấy! Mẹ: Khôn thế! Được rồi, vậy chúng ta thống nhất là nếu con quên thì mẹ sẽ phạt con 1 roi cho mỗi lần quên nhé! Nhưng con nhớ là roi mây đánh rất đau và mẹ sẽ quật rất mạnh đấy! Cún: Con biết rồi. Thỉnh thoảng bố cũng cho con nếm mùi rồi mà! Mẹ: Nhưng mẹ đảm bảo là mẹ đánh sẽ đau hơn bố rất nhiều đấy. Bố còn vụt nhẹ nhàng, chứ mẹ sẽ quật mạnh và rất đau đấy! Mà, mẹ sẽ cho con thêm 03 lần giúp đỡ nữa. Nếu sau 03 lần này mà con vẫn quên, thì lần thứ tư, con chịu đòn, được không? Cún: OK, con đồng ý luôn. Và rồi,... - Mẹ nhìn thấy có 1 cái quần màu xanh lá cây dưới đất! Lần nhắc số 1! ….. - Có một cái áo may ô màu trắng cạnh đầu giường. Lần nhắc số 2! …. - Có cái quần đùi hoa rơi dưới đất. Lần nhắc số 3 nhé! Lần sau chúng ta áp dụng hình phạt 1 roi nhé! Và rồi, một buổi tối, khi mẹ đi ngang phòng Cún: Mẹ: Cún ơi, mẹ lại thấy có 2 cái gì đó ở dưới đất kìa! Cún đang chơi ở phòng khách, vội vã chạy vào xem. Thôi chết rồi, con quên, con xin lỗi nhé, mẹ tha thêm cho con 1 lần này nữa, nhé, nhé! Nô, nô, nô, nô (mẹ làm động tác giờ một ngón trỏ lắc qua lắc lại thể hiện việc không khoan nhượng)! Làm gì có chuyện đó! Con đã được giúp đỡ 03 lần rồi, đúng không? Lần này chúng ta cứ tiến hành theo luật thôi! Mẹ đi sang phòng bố lấy roi mây, rồi yêu cầu Cún nằm úp mặt lên giường. Cái mông Cún nhô lên cong cong. Cún vừa nằm xấp, vừa ngoái cổ lại để xem số phận cái mông của mình, vẻ mặt rất là hối lỗi, cầu xin nhưng không hiệu quả, nên thôi. Trước khi oánh, mẹ cầm roi vẫy vẫy, rồi hỏi Cún: Mẹ: Cún, con biết vì sao mẹ đánh con rồi chứ? Con nhắc lại xem vì sao nào? Cún: Vâng, con biết rồi. Con không treo quần áo lên, để mẹ nhắc nhiều lần. Mẹ: Vậy mẹ sẽ đánh rất đau, con chịu không? Cún: Con chịu, nhưng mà…mẹ đánh nhè nhẹ thôi nhé! Mẹ: Không, mẹ sẽ đánh đau, mẹ đã nói từ trước rồi, con nhớ chứ! Bây giờ con nằm úp mặt xuống đi, thả lỏng người ra, đừng ngửng đầu lên. Con sẵn sàng chưa? Cún: Con xong rồi, mẹ đánh đi! Và rồi, vút một tiếng! Cún giãy nảy lên: Oái, đau quá! Mẹ chơi ăn gian! Mẹ: Mẹ ăn gian đâu? Mẹ đánh con đúng 1 roi còn gì! Cún (vừa xoa chỗ bị vụt) vừa trình bày: Mẹ vụt lệch sang phần lưng con 1 ít rồi đây này! Rồi chìa “con lươn” ra cho mẹ xem. Của đáng tội, lần đầu mẹ oánh kiểu này nên chưa có kĩ năng thật, oánh trượt 1 ít, “con lươn” nằm vắt cả sang phần thắt lưng! Mẹ: Thế à, mẹ xin lỗi nhé. Mà lưng với mông thì cũng có khác nhau là mấy đâu! Cún: Khác chứ lị. Mông là con có tới 2 lớp quần, còn lưng thì chỉ có 1 lớp áp thôi, đau hơn chứ! À, ra là thế, hóa ra là cu cậu cũng đã có tính toán từ trước rồi. Mẹ phì cười với tính toán rất hợp “logic” của Cún. Mẹ vừa xoa lưng cho Cún, vừa xoa dịu: Thôi, mẹ xin lỗi nhé, chưa có kĩ năng nên oánh trượt 1 ít. Mà lận này mẹ mới “vận có 6 thành công lực” thôi đấy! Lần sau mẹ hứa sẽ vận nội công cao hơn và oánh chính xác hơn, được không? Cún: Thôi, con xin. Lại còn có lần sau nữa thì con tiêu tùng à! Cả mẹ và Cún cùng cười, dường như chẳng hề có một trận chiến nào vừa xảy ra. Nhưng cũng từ đó đến giờ, mẹ chưa phải oánh Cún thêm 1 roi nào về việc treo quần áo nữa! Nhưng còn …việc khác thì vẫn có thể …oánh chứ, con nhỉ? Lần 2 mẹ dùng roi, mẹ còn kể cho Cún nghe một trích đoạn trong truyện Tam quốc diễn nghĩa nữa cơ, Cún có nhớ không nhỉ? Thôi dài phết rồi, để lần tới mẹ…viết tiếp vậy!!! Mà theo các cậu, trận chiến của mẹ con tớ vậy có đủ ...BÌNH AN chưa nhỉ?

Thỉnh thoảng, mẹ và Cún hay chơi trò chơi NHẬN DIỆN TÌNH YÊU, kiểu như: Mẹ: Đố Cún kể ra 03 biểu hiện của việc bố Tùng yêu mẹ? Cún (ngẫm nghĩ): Thì bố dậy sớm đưa mẹ đi làm này; bố mua quần áo cho mẹ này; bố không làm ngành điện nữa mà về hỗ trợ đi dạy cùng mẹ này. Mẹ: Ờ há, vậy 03 biểu hiện là bố rất yêu con? Cún (lại nghĩ): Thì bố đưa con đi học này (cái này có ké của mẹ không đấy???); bố mua đồ chơi cho con; bố chơi game với con… Rồi thì hôm nay, con lại có cơ hội để có thêm ...NHỮNG GÓC NHÌN KHÁC!!! Chả là hôm nay cả khối 7 hơn 120 cô cậu đi học trải nghiệm trên Ba Vì (học 1 ngày/tuần), cơ mà cuối buổi chỉ có 02 ông là mặt mày nhọ nhem, màu mè bôi khắp cả mặt mũi và quần áo, trông y hệt 2 chú MÈO MẶT NHỌ vậy. Khỏi nói lúc gặp bố Tùng, Cún đã được “nghe” những “bài ca” nào, từ vụ “bẩn thỉu” cho đến “nghịch ngu như trẻ con lớp 1”, đến “không biết bao giờ mới lớn được”… Chàng ta cũng biết rằng mình có lỗi, nhưng “chịu trận” những phút như thế thì …ai mà chả ấm ức (trong đầu thể nào cũng nghĩ kiểu: Hay mà, sao mà bố biết bọn con vui như nào; người lớn chỉ suốt ngày thích sạch sẽ thôi, chán chết…bla…bla…). Mẹ không nói gì thêm vì không nỡ đổ thêm dầu vào lửa, và mẹ biết nói lúc này con cũng chẳng tiếp thu được. Bởi con còn đang bận xử lý cái khối cảm xúc ấm ức trong lòng đó thì còn đâu chỗ cho việc nhận ra các bài học nữa. Mẹ chỉ yêu cầu Cún đi tắm rửa, kì cọ mặt mũi chân tay cho thật sạch sẽ và tự vò tay những chỗ dính màu trên áo trước khi bỏ quần áo vào máy giặt. Trong lúc ăn cơm, bố vẫn còn hơi giận nên thỉnh thoảng vẫn nói mấy câu hăm dọa (kiểu lần sau mà như này thì đừng trách; sao mãi mà không lớn vậy con?...). Mẹ biết là không nên nói thế, nhất là những lúc ăn cơm, nhưng cũng lại …im lặng thôi chứ biết làm sao? Giờ mà mẹ nói thêm điều gì, hoặc ngăn bố, thì …cục giận của bố sẽ to lên gấp đôi cho mà xem. Thôi, cứ coi như là đấy là HẬU QUẢ mà con cần phải nhận vì cái tội bôi màu toe toét cả lên mặt và lên quần áo đi (nói thật là mẹ thấy nếu con đã bôi rồi thì cũng không sao, nhưng nếu con đừng làm thế thì đương nhiên là …tốt hơn rồi). Mà sau này trong cuộc sống, con sẽ còn phải đối diện với đầy những lúc ấm ức như thế này; ví dụ đầy người sẽ mắng hay chỉ trích con vô cớ (bố là còn có cớ đấy!), hoặc cũng có khi con chẳng làm gì, mà một tên “đại ca” nào đó vẫn có thể …tát vào mặt con như thường. Nên bây giờ chịu ấm ức một chút …cũng chẳng sao, coi như là để con luyện tập đi, mẹ nghĩ thế! Đợi mọi thứ xuôi xuôi, Cún hoàn thành bài tập xong, mẹ vào phòng ôm lấy Cún từ sau lưng, thơm lên cái đầu trọc lốc và vẫn còn dính vài vệt sơn do con kì chưa sạch. Cứ vậy một lát, rồi mẹ hỏi: Sao hôm nay con lại bôi màu hết lên mặt mũi và quần áo thế? Có chuyện gì thú vị không kể cho mẹ nghe với nào? Cún (khá là hào hứng): À, sau tiết mĩ thuật, bọn con còn thừa một ít màu. Con với bạn N.P chơi trò oẳn tù tì, đứa nào thua thì bị quệt 1 vệt lên mặt, giống hồi xưa mẹ kể là mẹ với các bạn hay lấy nhọ nồi quệt lên mặt nhau ý. À, thì ra là thế, lại bắt chước và …nguyên nhân chính lại là từ Mẹ cơ đấy! Mẹ: Vậy à, thế thì thú vị thật nhỉ. Mà con biết không, ngày xưa nhọ nồi là tự nhiên, không độc hại; còn màu acrilic này là hóa chất, không phải loại màu để vẽ mặt như hôm Halloween. Các con bôi lên mặt, chẳng may nó “ăn da”, bị dị ứng rồi sưng hết mặt lên thì sao? Cún: Nhưng con có bị làm sao đâu, con rửa phát là hết ngay rồi đây này. Mẹ: Đấy là may mắn da con lành nên không bị dị ứng. Nhiều người bị rồi con. Mà nếu chẳng may bạn của con bị thì sao? Cún có vẻ lăn tăn và bắt đầu xuôi xuôi về vụ màu này có thể không tốt cho da. Mẹ nhân cơ hội, lại bồi thêm: Thế mẹ đố con biết vì sao bố lại giận và mắng con như vậy? Cún: Thì bố thấy con bôi màu bẩn, lại không tốt cho da nữa. Mẹ: Không tốt cho da thì sao? Sao vì thế mà bố lại mắng con? Cún (bắt đầu nhận ra): Vì bố lo cho con ạ. Mẹ: Đúng rồi con ạ. Bố vì yêu con và lo cho con nên mới mắng con như vậy. Nếu bố của bạn khác nhìn thấy con như thế, thì các bác có mắng con không? Cún: Không ạ, có thể các bác chỉ cười con thôi. Mẹ: Con thấy không, đôi khi bố mẹ mắng con không phải vì ghét, mà là vì yêu và lo cho con, không muốn thấy con làm những điều dại dột và có hại cho bản thân con. Những lúc ấy có thể bố mẹ cũng nóng vội, chưa kiểm soát được cảm xúc của mình và thể hiện tình yêu theo cách đó. Nên đôi khi, có ai đó mắng mình, cũng có thể đó là biểu hiện của tình yêu mà họ dành cho mình, chỉ là theo một cách khác thôi, con hiểu không? Cún (gật gù): Vâng, con hiểu rồi mẹ ạ. Mẹ: Vậy con có giận bố nữa không? Cún: Không ạ, con không giận nữa ạ, con biết là bố lo cho con ạ. Mẹ: Đúng rồi con. Mà con có nghĩ đến việc bạn của con cũng có thể sẽ bị mắng như bố đã mắng con không? Nếu bạn N.P bị mắng, mà có thể còn “dữ dội” hơn cả con nữa vì chẳng may bố mẹ bạn ấy nóng tính hơn mẹ, thì con thấy sao? Cún (bắt đầu do dự): Ờ, vâng, con chưa nghĩ đến việc ấy ạ. Nếu bạn bị mắng thì đúng là khổ cho bạn ấy. Mẹ: Vậy qua chuyện này, con thấy điều gì? Mỗi khi mình làm một việc gì đó, mình nên cân nhắc đến những gì? Cún: Thì xem nó có hại gì cho mình không? Có làm người khác bị hại lây không? Mẹ: Chuẩn luôn. Thế con còn học được điều gì nữa về tình yêu thương không? Cún: Thì có lúc bố mẹ mắng cũng là thể hiện tình yêu thương. Mẹ: Đúng rồi con. Ngoài ra, có những lúc con làm điều gì đó chưa đúng, bố mẹ có thể sẽ phải ngăn con, đặc biệt là những lúc ở ngoài đường hoặc lúc đông người, không tiện để giải thích cho con hiểu ngay được. Lúc đó, bố mẹ sẽ chỉ nói “KHÔNG” hoặc giơ tay ra hiệu con đừng làm, thì con nhớ là việc đó không được phép con nhé. Lúc ấy con cứ tạm thời tin tưởng và chấp nhận quyết định đó của bố mẹ. Sau đó, có thời gian và mình có thể nói chuyện riêng tư, bố mẹ sẽ giải thích cho con hiểu tại sao, con hiểu và nhớ không? Cún: Vâng, con hiểu rồi ạ. Mẹ lại ôm Cún vào lòng, thơm lên cái đầu trọc lốc của Cún. Cún cao bằng mẹ rồi, và có thể là chỗ dựa vững chắc cho mẹ rồi đấy. Mẹ mong con hiểu được rằng cuộc sống đôi khi khá phức tạp và mỗi khi làm gì, con có thể nên cân nhắc một chút. Mẹ cũng mong con luôn có góc nhìn tích cực, để có thể nhận biết được tình yêu thương đang tồn tại ở khắp nơi xung quanh con, có thể dưới dạng này hay dạng khác. Nếu con thực sự hiểu được điều đó, con có thể thấy rằng mình thật là may mắn vì …còn được bố mắng cho vài trận mỗi ngày, con nhỉ? Có một cuốn sách mang tên CHA MẸ VỪA ĐỦ TỐT (hình 4) – cuốn sách mà mình khá thích vì sự ngắn gọn, xúc tích, và …vừa đủ để cho những ông bố, bà mẹ thực hành. Thực hành 03 điều thôi, thay vì phải là 30 hay 300 điều để …giúp con trở thành một đứa trẻ hạnh phúc! Và, 03 viên ngọc quý mà các ông bố, bà mẹ có thể tặng con mình, đó là: (1) Cảm giác gắn bó và an toàn (2) Tư duy học hỏi và phát triển (3) Khả năng thấu cảm để có thể sử dụng được “trí thông minh của …trái tim” Thế thôi, 03 điều ấy là …vừa đủ!!! Nếu bạn đọc câu chuyện trên, bạn nhận ra 03 điều đó được đề cập đến như thế nào? Mỗi ngày, có thể dành cho con khoảng 10 – 15 phút để nói với nhau những câu chuyện có chất lượng, vậy là vừa đủ rồi, bạn nhỉ??? Nếu có thể, thì hãy đọc nguyên cuốn đó đi để...cùng nhau thảo luận cho nó...rôm rả nhé!!!

Tối qua, mẹ với Cún có một cuộc trao đổi về vấn đề NGU NGƯỜI THỂ HIỆN! Và đến lúc này mẹ mới biết đến thuật ngữ của tuổi teen: NGU NGƯỜI THỂ HIỆN! Cún với bố đi mua bể cá về, gặp mẹ, Cún hào hứng kể: Vừa nãy, con với bố đi trên đường, gặp một đồng chí NGU NGƯỜI THỂ HIỆN. Mẹ: Là sao? mẹ chưa hiểu? Cún: À, là một anh đi xe máy trên đường. Anh ấy bốc đầu xe phải cách mặt đường 20 – 30 cm mẹ ạ. Mẹ: Thế à. Thế theo con như vậy có hay không? Anh ấy làm như vậy để làm gì? Cún: Không, anh ấy muốn thể hiện nhưng như thế nguy hiểm mẹ ạ. Thế mới bảo là NGU NGƯỜI THỂ HIỆN mà lại. Mẹ: À, thì ra là thế, giờ mẹ mới nghe đến thuật ngữ ấy đấy. Thế theo con thì mình có thể thể hiện bản thân bằng những cách nào khác mà không cần phải như cách anh ấy làm? Cún : Thì học giỏi ạ. Mẹ : Còn gì nữa không ? Cún : Đẹp trai ạ. Mẹ : Đẹp trai là trời phú rồi con. Thế nếu một ai đó không đẹp trai thì người ta có thể thể hiện bản thân bằng những cách nào khác ? Cún : Thì làm người tốt bụng. Nhưng mà đẹp trai thì sẽ được nhiều con gái thích. Mẹ (ngạc nhiên với phát biểu người lớn của Cún) : Kinh, Cún đã quan tâm đến con gái thích rồi cơ à. Thế nếu con là con gái, con sẽ chọn một bạn đẹp trai nhưng ích kỉ hay một bạn không đẹp trai lắm nhưng lại rất tốt, sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ người khác ? Cún (ngẫm nghĩ một tí) : Thì con chọn bạn tốt bụng. Nhưng dù sao đẹp trai thì vẫn có nhiều người thích. Mẹ : Đúng rồi. Đẹp trai mà lại tốt bụng nữa thì càng nhiều người thích đúng không con. Thế nếu cho con chọn, thì con sẽ chọn có ít bạn thích mình nhưng sẽ là những người bạn tốt, chơi rất thân và hiểu nhau, sẵn sàng giúp đỡ nhau hay là có thật nhiều bạn, nhiều người thích nhưng đến lúc khó khăn thì bạn bè lại chạy hết ? Cún : Con chọn ít mà chất, như kiểu lớp con bây giờ ấy, tụi con chơi rất thân với nhau, khác hẳn hồi lớp 3, chẳng đứa nào đến nhà đứa nào! Rồi Cún không nói gì nữa, chắc là đang nghĩ đến các bạn ở lớp. Lớp Cún có 5 anh con trai chơi rất thân với nhau, mẹ vẫn hay đùa là 5 chàng lính ngự lâm, đi đâu cũng thấy có nhau. Điều Cún thích nhất là được sang nhà các bạn chơi (hoặc mời các bạn về nhà mình), thậm chí có hôm mẹ của các bạn còn xin phép cho mấy đứa ngủ lại. Những bạn học thời thơ ấu, những đêm ngủ chung với nhau như thế này đúng là cực kì thú vị với lũ trẻ. Dù bà nội với bố có phản đối, thì mẹ cũng sẽ cố gắng để « đàm phán » giúp Cún vài phi vụ. Sau này con sẽ còn phải đi xa khỏi gia đình, và mẹ mong là ở nơi đâu con cũng đều có thể sống được, đều dễ dàng thích nghi. Vậy nên mẹ sẽ không quan tâm lắm đến « gia giáo, lễ nghĩa » mà cứ phải giữ rịt Cún ở nhà. Chỉ cần Cún phân biệt được đâu là NGU NGƯỜI THỂ HIỆN, đâu là bạn tốt và biết cách sống sao cho có thể có được những người bạn tốt lâu dài là được, đúng không con ?NGU NGƯỜI THỂ HIỆN!

(Câu chuyện này diễn ra ngày 8/11/2016, khi đó bạn Cún học lớp 5) Trên lớp Cún có một bạn rất hay bắt nạt các bạn khác, và bắt các bạn làm theo ý mình. Nếu không, bạn ấy sẽ dùng những từ ngữ không tốt để mắng các bạn, hoặc không cho bạn đó chơi cùng nữa. Cún rất bức xúc về chuyện này và trong lúc chuẩn bị đi ngủ, 2 mẹ con đã thảo luận về cách Cún có thể hành xử như thế nào cho ổn thỏa (các bạn đón đọc trong một câu chuyện khác nhé). Nhưng trước khi ngủ, để Cún yên tâm, mẹ có bảo rằng tối mai có nhiều thời gian hơn, mẹ sẽ kể cho Cún nghe về QUYỀN LỰC CỨNG và QUYỀN LỰC MỀM. Khi hiểu điều đó, sẽ giúp Cún hiểu được cách bạn kia đang làm và con dễ dàng lựa chọn cách sống hơn. Cún rất nhớ những điều mẹ đã hứa, mới lên giường mắc màn cậu chàng đã nhắc: Mẹ, hôm qua mẹ bảo sẽ dạy con cái gì cứng và mềm ấy nhỉ? Mẹ: À, QUYỀN LỰC CỨNG và QUYỀN LỰC MỀM con ạ. Cún: Nó nghĩa là như thế nào? Mẹ: Thế con nghe cụm từ QUYỀN LỰC CỨNG thì con liên tưởng đến điều gì? Cún: Con nghĩ là người có quyền lực, làm gì đó to to… Mẹ: Đúng rồi. Cụm từ này ám chỉ những người có địa vị, có quyền lực, ví dụ như là Giám đốc, hay là một vị trí lãnh đạo nào đó, hoặc cũng có thể là "đại ca" của một nhóm chẳng hạn. Thế chữ CỨNG ở đây con liên tưởng đến điều gì? Theo con, nó thể hiện cho sự áp đặt hay sự khuyên nhủ nhẹ nhàng? Các nhân viên, người dưới quyền sẽ làm theo họ vì điều gì? Cún: Con thấy nó thể hiện sự áp đặt. Mọi người sợ họ vì họ có quyền, vì họ là sếp, nếu không làm theo thì sẽ bị trừ lương. Mẹ: Con giỏi quá. Vậy theo con những người làm theo đó họ có thật sự vui vẻ để làm không? Họ có làm vì tự họ muốn làm không? Và hiệu quả làm việc của họ như thế nào? Cún: Không ạ. Họ phải làm thôi chứ tự họ không muốn ạ. Nên họ sẽ không làm hết mình. Mẹ: Đúng thế con ạ. Vậy QUYỀN LỰC CỨNG muốn ám chỉ những người có quyền lực trong một tổ chức nào đó, họ có quyền ra lệnh cho người khác làm cái này cái kia và mọi người làm theo là vì phải làm theo mệnh lệnh chứ trong thâm tâm họ đôi khi cũng không muốn làm. Do vậy họ không làm hết mình vì không phải họ làm cho họ mà chỉ là làm cho sếp thôi. Cún: Vậy nghĩa là bạn A lớp con đang thể hiện quyền lực cứng. Các bạn chơi với bạn ấy vì sợ bạn ấy chứ thật sự không thích cách mà bạn ấy chơi mẹ ạ. Mẹ: Đúng rồi con. Vậy theo những điều con cảm thấy về cách bạn làm, nếu chỉ có QUYỀN LỰC CỨNG thì có thể có được mối quan hệ tốt, có được lâu bền không? Mọi người sẽ như thế nào đối với mình? Cún: Không ạ, mọi người chỉ sợ bên ngoài thôi. Khi nào mình hết có quyền thì mọi người không sợ nữa, không làm theo mình nữa. Mẹ: Chuẩn đấy con. Vậy con hiểu QUYỀN LỰC MỀM là gì? Cún: Thì là thay vì sai bảo, mình sẽ nhẹ nhàng khuyên nhủ để mọi người làm. Mẹ: Đúng rồi con ạ. Thậm chí QUYỀN LỰC MỀM nói đến những người dù không có quyền hành, chỉ là người bình thường, không có chức vụ gì trên giấy tờ, nhưng họ có khả năng ẢNH HƯỞNG đến rất nhiều người khác. Con có hiểu không? Cún: Con hiểu rồi ạ. Mọi người nể phục họ và làm theo họ ạ. Mẹ: Đúng rồi con. Mọi người làm theo họ không chỉ vì nể phục, mà còn vì họ đang làm điều đó cho chính bản thân mình nữa vì những người có QUYỀN LỰC MỀM ảnh hưởng đến người khác bằng những giá trị họ mang lại cho cộng đồng. Mọi người làm theo họ vì khi làm vậy thì sẽ tốt cho chính mình con ạ. Vậy, con thử nghĩ xem nếu như thế thì hiệu suất làm việc của mọi người sẽ như thế nào? Cún: Như vậy họ sẽ làm hết mình ạ, vì họ đang làm cho chính mình mà. Mẹ: Đúng thế. Ngoài ra, người có QUYỀN LỰC MỀM còn có điểm gì khác so với người chỉ có QUYỀN LỰC CỨNG nữa? Cún: Họ được mọi người yêu quý chứ không phải là chỉ sợ ạ. Mẹ: Còn gì nữa con? Con thử đoán xem những người đó họ sẽ có đặc điểm như thế nào? Cún: Họ là người bình tĩnh, nói năng nhẹ nhàng, khuyên nhủ người khác chứ không ra lệnh ạ. Mẹ: Đúng rồi con. Ngoài ra, thì còn một điểm khác nữa là QUYỀN LỰC CỨNG thường phải phấn đấu một thời gian rất dài mới có được, thậm chí phải tranh đua với người khác. Còn QUYỀN LỰC MỀM thì có thể có được mà không cần tranh đua với bất kì ai, ngay cả một người bình thường cũng có thể có được. Vậy con muốn mình trở thành người có QUYỀN LỰC CỨNG hay QUYỀN LỰC MỀM? Cún: Con muốn trở thành người có QUYỀN LỰC MỀM ạ. Mẹ: Vậy theo con thì mình phải làm gì để có QUYỀN LỰC MỀM? Cún: Thì mình phải giúp đỡ người khác, nói năng nhẹ nhàng không quát mắng người khác. Mẹ: Đúng rồi con ạ. QUYỀN LỰC MỀM nói đến sự ảnh hưởng của mình đến người khác. Nếu một ai đó luôn quan tâm, giúp đỡ con, chỉ bảo cho con những điều đúng đắn thì con có yêu quý và làm theo họ không? Cún: Có ạ. Mẹ: Vậy nên khi con càng giúp đỡ được nhiều người thì sức ảnh hưởng của con càng lớn. Nhưng điều quan trọng nhất là họ lại rất yêu quý, tin tưởng con và con sẽ cảm thấy ấm áp và hạnh phúc vì điều đó. Thế theo con thì chỉ khi nào mình lớn lên, mình đi làm mình mới cần đến QUYỀN LỰC MỀM hay là mình cần đến nó ở mọi nơi? Cún: Ở mọi nơi đều cần ạ. Mẹ: Con thử lấy ví dụ cho mẹ xem nào? Cún: Thì ở lớp con hay giúp các bạn thì các bạn cũng yêu quý con. Mẹ: Đúng như vậy con ạ. QUYỀN LỰC MỀM có ở mọi nơi, ở lớp học, trong gia đình… Khi mình yêu thương, giúp đỡ, thể hiện được vai trò của mình với mọi người là con đang có được QUYỀN LỰC MỀM, chứ không cần con phải có chức vụ gì cao siêu cả. Vậy với mọi người, hay nói riêng là ở trên lớp, con chọn hành xử theo cách nào? Có theo cách của bạn A đó không? Cún: Không mẹ ạ. Con chọn bình tĩnh, giúp đỡ các bạn ạ. Mẹ: Đúng rồi. Con giỏi lắm. Đó mới là điều lâu bền con nhỉ? Hai mẹ con ôm nhau và Cún chìm vào giấc ngủ. Hi vọng là con sẽ luôn có QUYỀN LỰC MỀM trong lòng mọi người, con nhé!

Gửi các bạn một video phân tích sâu về Mối quan hệ giữa Cảm xúc (EQ) và Tư duy logic (IQ) khi dạy học và giáo dục con cái/HS. Những CÂU HỎI QUAN TRỌNG cần được suy ngẫm và giải đáp... Ai là người gây tổn thương nhiều nhất cho trẻ? Liệu bố mẹ có THỰC SỰ yêu con? Có phải để "sau này HẠNH PHÚC" thì bây giờ mình phải khổ, phải vất vả, cực nhọc?... Có cách nào để làm cho việc học trở nên dễ dàng và thú vị hơn? Là một người Giáo Viên mong muốn có những thay đổi trong lớp học của mình, bạn nên bắt đầu từ đâu để có thể đạt HIỆU QUẢ tốt nhất???... Mời mọi người (đặc biệt là các bạn Giáo viên mới tham gia chương trình DẠY HỌC TÍCH CỰC và thường xuyên đặt câu hỏi: Em nên bắt đầu từ đâu? ) cùng xem và suy ngẫm xem ... có phần nào của mình trong những câu hỏi trên không nhé!!! * Tham khảo các khoá học online qua video: https://phuongphapdayhoc.com/ * Lịch các khoá học offline và Zoom: https://www.dayhoctichcuc.com/

Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn đạt được thành công và hạnh phúc. Nhưng liệu chúng ta có thể thành công mà không cần quá nhiều nỗ lực, chỉ bằng cách học tập? Câu trả lời là không. Một công thức giúp ta thành công bền vững và hạnh phúc không chỉ đến từ tri thức mà còn từ những kỹ năng quan trọng khác, được chia thành ba yếu tố chính: học tập, làm chủ bản thân, và tạo ảnh hưởng tích cực.

Hôm qua, dưới bài đăng về hoạt động trải nghiệm, mình nhận được comment của một thầy giáo, đại ý trong chương trình của Bộ, hoạt động trải nghiệm toàn là rửa bát, quét nhà. Câu nói khiến mình suy nghĩ mãi và quyết định viết bài này. Ở đây mình sẽ không bàn về chương trình của Bộ thì như thế nào, chỉ xin chia sẻ một vài điều từ góc nhìn cá nhân: 1. Trước hết, người hướng dẫn (Facilitator/Faci) cần làm rõ khái niệm "Trải nghiệm" mà mình chọn sử dụng khi làm việc. Khi điều này chưa được làm rõ thì đương nhiên sẽ có những tranh cãi không cần thiết. Một số người nghĩ rằng trải nghiệm là phải đi ra ngoài, kiểu như thăm các khu phố, các nhà máy, các nông trại, các làng nghề, các danh lam thắng cảnh nước trong, nước ngoài. Một số người cho rằng trải nghiệm phải là những điều gì độc đáo, thú vị, khác lạ so với thường ngày. Còn với mình, trải nghiệm có thể kéo dài trong 1/2 giây như là một mùi hương thoáng qua, có thể kéo dài vài tiếng như một cuộc họp hoặc vài năm như một mối quan hệ, tóm lại, nó LÀ TẤT CẢ NHỮNG GÌ CHÚNG TA TRẢI QUA TRONG TỪNG KHOẢNH KHẮC. Hết! (Như thế thì rửa bát, quét nhà, ghé thăm viện bảo tàng, hôn người yêu, đọc sách, cắt móng tay, thao giảng, to tiếng với đồng nghiệp, ngồi yên, v.v. đều là những trải nghiệm, không có sự phân biệt.) 2. Thứ hai, là một người hướng dẫn thực hành, khi nói đến hoạt động trải nghiệm ta có quyền ngầm hiểu rằng hoạt động đó, dù có cấu trúc hay phi cấu trúc, đều phải ĐƯỢC THIẾT KẾ, nghĩa là có chủ định, có ý đồ. Như vậy, hoạt động trải nghiệm ban đầu được quyết định bởi người thiết kế: chủ ý, mục đích thiết kế là gì? Nó khuyến khích sự tự do đến đâu? Trong quá trình thực hiện người hướng dẫn có thể thả lỏng để hòa vào và tôn trọng dòng chảy (flow) hay phải nhất nhất làm theo kịch bản, v.v. Ngay cả khi người tham gia cảm thấy "Ồ, tuyệt quá, tôi làm tất cả mọi điều mình muốn mà không hề có bất cứ sự áp đặt hay khuôn mẫu nào, tôi thấy tôi tự do, tôi được là chính mình!" thì điều đó có thể cũng đã nằm trong thiết kế rồi. Và người thiết kế dựa trên kinh nghiệm, chuyên môn của mình hoàn toàn có quyền lựa chọn cách tiếp cận và hoạt động trải nghiệm. Dù đó có là trải nghiệm rửa bát, quét nhà thôi nhưng người tham gia thấy vui, thấy thư giãn, thấy ngộ ra được những điều mới, thấy bật ra trong lòng mình những câu hỏi để tiếp tục chiêm nghiệm, suy ngẫm về bản thân, về mối quan hệ, về cuộc sống, hoặc chỉ đơn giản là có cơ hội rèn luyện một kỹ năng mới, v.v. thì thế là ok rồi chứ còn gì? 3. Thứ ba, hoạt động trải nghiệm một mặt đã được thiết kế nhưng mặt khác sẽ luôn phụ thuộc rất nhiều vào NGƯỜI THAM GIA, vào khả năng quan sát (quan sát không suy diễn), mức độ sẵn sàng, sự cởi mở đón nhận điều mới, khả năng liên tưởng, liên kết các sự vật - hiện tượng, khả năng biểu đạt, kinh nghiệm, vốn sống, phông văn hóa, v.v. của họ. Vì thế, cùng một hoạt động trải nghiệm mà mỗi người tham gia sẽ có những cảm nhận, chiêm nghiệm và bài học khác nhau. Thậm chí, đôi khi một trải nghiệm có thể làm gợi lại ở ai đó những tổn thương trong quá khứ xa xưa mà bản thân họ cũng chẳng ý thức được, vết thương này khiến họ cảm thấy khó chịu, sợ hãi và ngăn cản họ trải nghiệm, đón nhận những điều mới. Những ngày đầu mới chập chững học việc art-based facilitator, cảm xúc của mình bị phụ thuộc rất nhiều vào sự hài lòng của người tham gia và mức độ “thành công” của mỗi workshop. Mình sẽ rất đau khổ nếu có vài bạn học viên nào đó tỏ ra không thích hoạt động mình thiết kế hoặc không chạm đến những “cảnh giới” tuyệt vời khi trải nghiệm như những học viên khác. Giờ nhớ lại chỉ thấy buồn cười với chính mình vì cái sự ngốc nghếch khờ dại và đầy cái tôi ấy. 4. Cuối cùng, một trải nghiệm không thể trở thành HỌC QUA TRẢI NGHIỆM nếu thiếu công đoạn chiêm nghiệm (reflection), một số người thích chơi chữ thì gọi là chỉ có “trải” mà không có “nghiệm”. Mình thì thích cách diễn đạt của John Dewey hơn: “Chúng ta không học từ trải nghiệm, mà từ sự chiêm nghiệm về trải nghiệm”. Mình đã viết một số bài về thế nào là chiêm nghiệm nên sẽ không đề cập sâu ở đây, nhưng mình hoàn toàn đồng ý với triết gia, nhà cải cách giáo dục John Dewey, chúng ta sẽ học được rất ít từ trải nghiệm của mình nếu không có sự chiêm nghiệm. Mình quan sát thấy nhiều người mình gặp thiếu hẳn kỹ năng này, khi chiêm nghiệm về một điều gì đó, theo thói quen họ thường chỉ dừng lại ở việc phát biểu cảm tưởng, thậm chí họ còn không chia sẻ điều gì khác ngoài 2 chữ “bình thường” (được sử dụng thay thế cho nhiều cảm xúc). Nói đến chiêm nghiệm thì không thể không nhắc đến câu hỏi và kỹ năng đặt câu hỏi, cũng như kỹ năng quan sát mà không suy diễn. Nhưng bài viết này đã rất dài rồi, xin hẹn mọi người ở một bài khác nhé. Nguồn: Cô Lạc Thư

Nhân dịp kỉ niệm Ngày nhà giáo Việt 20/11, chương trình DẠY HỌC TÍCH CỰC  thực hiện Dự án GIÁO VIÊN HẠNH PHÚC - KIẾN TẠO TƯƠNG LAI  dành tặng các thầy cô giáo trên mọi miền tổ quốc các chuyên đề cực kì thú vị nhằm "Đánh thức TÌNH YÊU và NIỀM CẢM HỨNG DẠY HỌC trong tim mỗi người thầy!" . 🌱 Và chuyên đề số 02 của dự án: CÁC HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG LỚP HỌC HẠNH PHÚC - GẮN KẾT YÊU THƯƠNG sẽ được tiếp nối vào lúc 19h30 - Thứ Năm - Ngày 7/11/2024! Trong chuyên đề số 02 này, chúng mình sẽ được tận mắt chứng kiến những HIỆN THỰC THÀNH CÔNG  về việc xây dựng các LỚP HỌC HẠNH PHÚC - GẮN KẾT YÊU THƯƠNG  từ chính các thầy cô trong cộng đồng Dạy học tích cực. Thông qua những HIỆN THỰC đó, chắc chắn bạn sẽ có thêm thật nhiều ý tưởng  để tổ chức hoạt động cho lớp chủ nhiệm của mình, để mỗi ngày lớp học lại càng trở nên vui vẻ và hạnh phúc hơn, bạn nhé! Bạn nhớ đặt đồng hồ để vào Zoom đúng giờ nha! Bạn Nhấp chuột vào  Nút màu xanh  dưới đây để  ĐĂNG KÍ THAM DỰ & NHẬN THÔNG TIN ZOOM  để vào lớp học nhé!

Các nhà khoa học chỉ ra rằng cảm xúc ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống của con người, từ sức khoẻ thể chất, tinh thần đến các mối quan hệ, từ thành công trong học tập và làm việc đến thành công trong cuộc sống. Chẳng hạn, cảm giác lo lắng bất an khiến chúng ta không thể diễn giải chính xác những tín hiệu và bối cảnh xung quanh, trở nên ích kỷ và kém đạo đức hơn cũng như kém tự tin hơn khi ra quyết định. Một ví dụ khác, người thiếu thốn tình cảm sẽ rất khó khăn trong việc hình thành những mối quan hệ lành mạnh mà thường phát triển các mối quan hệ phụ thuộc hoặc tự cô lập bản thân. Ở trẻ em, cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong quá trình xử lý thông tin. Sự ảnh hưởng này mở rộng từ trong lớp học cho đến các sinh hoạt của đời sống thường ngày. Nếu trẻ em bị cảm xúc chi phối quá nhiều, các em sẽ cảm thấy khó khăn, đôi khi không thể lắng nghe và tiếp thu được những kiến thức mới từ bài học. Cảm xúc tiêu cực có thể gây ra cảm giác sợ hãi, lo lắng, căng thẳng hay tức giận. Chúng có thể khiến trẻ hoàn toàn không chịu học, hoặc cư xử không đúng mực hay thậm chí là gây nguy hiểm cho bạn bè. Nếu bị quá khích, trẻ cũng sẽ cảm thấy khó khăn để tiếp thu bài học. Ngược lại, những cảm xúc tích cực sẽ giúp trẻ học tập tốt hơn. Ví dụ, một đứa trẻ nhiệt tình và cảm thấy vui vẻ sẽ có khả năng nhớ bài lâu hơn. Để khả năng xã hội hóa và cảm xúc hoạt động tốt, trẻ cần được chăm sóc và có cơ hội hình thành mối quan hệ thân thiết với bạn đồng trang lứa và người lớn trong suốt thời ấu thơ. Độ mạnh của mối quan hệ gắn bó này là yếu tố chủ yếu để tiên đoán khi lớn lên, các em sẽ có khả năng ở mức độ nào trong học tập và cuộc sống. Với các mối quan hệ gắn bó an toàn, trẻ có được sự bình an nội tâm, cảm thấy mình được thấu hiểu, có đủ bình tĩnh để khám phá cuộc sống, hệ thần kinh phát triển tối ưu, có niềm vui học hỏi, tự nhận biết về chính mình một cách lành mạnh, xây dựng lòng tin ở thế giới và phát triển khả năng thấu cảm. Ngược lại, những trẻ không có các mối quan hệ gắn bó an toàn thường bị ức chế về cảm xúc, gặp khó khăn trong học tập và xây dựng các mối quan hệ gắn bó trong cả cuộc đời về sau. Vì vậy, phát triển các năng lực cốt lõi về quản lý cảm xúc và tương tác xã hội có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ em nói riêng và con người nói chung, vì nó liên quan trực tiếp đến thành công và hạnh phúc của người đó, trước mắt cũng như lâu dài. Nghiên cứu cho thấy, học tập về tương tác xã hội và cảm xúc (Social and Emotional Learning/SEL) cung cấp nền tảng và nâng cao khả năng để con người đạt được hạnh phúc và thành công trong trường học, nghề nghiệp và cuộc sống. II. 5 VÍ DỤ VỀ CHƯƠNG TRÌNH SEL 5 chương trình sau đây được đánh giá và tuyển chọn bởi CASEL, một tổ chức có uy tín hàng đầu thế giới về SEL, điều đó đồng nghĩa với việc, những chương này phải thoả mãn 3 tiêu chí quan trọng: Được thiết kế tốt Cung cấp hệ thống đào tạo chất lượng cao và hỗ trợ thực thi Được đánh giá nghiêm ngặt dựa trên bằng chứng, ghi lại các tác động tích cực đến hành vi của học sinh và / hoặc kết quả học tập. Danh sách 5 ví dụ về Chương trình SEL gồm: 1. Leader in Me Đây là một mô hình cải tiến toàn trường, trao quyền cho học sinh với khả năng lãnh đạo và SEL mà họ cần để phát triển trong thế kỷ 21. Chi tiết: goo.gl/47QhHX 2. Second step Cung cấp hướng dẫn về SEL với các học phần về các kỹ năng học tập, đồng cảm, quản lý cảm xúc, xây dựng tình bạn và giải quyết vấn đề. Chi tiết: goo.gl/UrMccp 3. The Incredible Years Series Gồm một bộ ba chương trình giảng dạy cho trẻ em, giáo viên và phụ huynh. Chi tiết: goo.gl/xiQ85T 4. Too Good for Violence Đây là chương trình giáo dục nhân cách và phòng chống bạo lực, dạy về sự tôn trọng, tôn vinh sự đa dạng, hiểu về cảm giác và hành động, tích hợp SEL với các nội dung học thuật. Chi tiết: goo.gl/h6PxrF 5. The Responsive Classroom Chương trình được thiết kế để tạo ra các lớp học đáp ứng nhu cầu về thể chất, cảm xúc, xã hội và trí tuệ của học sinh thông qua các trải nghiệm giáo dục phù hợp. Giáo viên được khuyến khích kết nối với phụ huynh một cách thường xuyên để cập nhật thông tin và hợp tác giải quyết mọi khó khăn mà trẻ có thể gặp phải. Chi tiết: goo.gl/rLYkbc Nguồn tham khảo và trích dẫn: - Những quyết định lý trí nhất luôn bị chi phối bởi cảm xúc: goo.gl/VGJyc3 - Cảm xúc tiêu cực ảnh hưởng đến phát triển trí não thế nào: goo.gl/GcuwXz - Ảnh hưởng của cảm xúc đối với quá trình học tập: goo.gl/vZrZ7p - Sách "Cha mẹ vừa đủ tốt", TS. Vũ Phu Yên và Chuyên gia Trần Ngọc Bảo Khanh, NXB Trẻ, 2018 - Danh sách 35 chương trình SEL cho bậc mầm non và tiểu học được CASEL lựa chọn: goo.gl/RDQKjE - Danh sách chương trình SEL cho bậc THCS và THPT được CASEL lựa chọn (hiện trang thông tin này đang được CASEL đóng tạm thời để cập nhật): goo.gl/A1L5T5 Mời các thầy cô đón đọc phần 3: Quy trình thiết kế, triển khai SEL ở quy mô trường học và lớp học